… vind ik het best hoor, dacht Herzog. Mooie openingszin uit het boek van Saul Bellow uit 1964(!) dat ik vorig jaar zomer las, maar dat mij nog altijd boeit. Ik blader er regelmatig doorheen om nog eens wat paragrafen te lezen, het is dan ook een prachtig boek met een mooi thema: het gevangen zijn van het individu. Ik vond het heel bijzonder dat de uitwerking en vragen in het boek bijzonder actueel zijn. In een aantal posts een paar gedachten over de teksten.

…”De grote zakenwereld neemt geen risico’s, zoals kortgeleden het onderzoek naar voorraadopslag heeft uitgewezen. Ik zou graag uw aandacht willen vestigen op een van de voorspellingen van Tocqueville. Hij geloofde dat de moderne democratie minder misdaad zou voortbrengen, maar meer persoonlijke zonden. Misschien had hij moeten zeggen: minder persoonlijke misdaad, maar meer collectieve misdadigheid” … “Tocqueville beschouwde onze impuls tot eigen welzijn als één van de sterkste impulsen van een democratische maatschappij. Men kan hem niet kwalijk nemen dat hij de destructieve krachten, die uit dezelfde impuls voortkomt, heeft onderschat” …

In de warme zon werden mijn gedachten verbonden met thema’s in onze huidige maatschappij: de beleveniseconomie, de ‘hark’-cultuur en de vervreemding van mensen in maatschappij, bedrijf en politiek, opgevangen in een systeem van one-liners en soundbites, kiezend voor een gemeenschappelijke vijanden. Waarom kan het individu daar toch niet aan ontsnappen? Is het echt zo dat de mens in een democratische maatschappij alleen maar denkt aan het eigen welzijn?

Dat zou voor mij haaks staan op alle ontwikkelingen rond social media, het gedrag van de Generatie Einstein of de motivatietheorie zoals beschreven in ‘Drive‘ van Daniel Pink.

Of hebben we het inmiddels collectief zo goed gekregen sinds de zestiger jaren, dat we nu een stap maken naar een volgende fase in Maslow’s pyramide? Kunnen we ons daadwerkelijk bezig gaan houden met werken aan hogere doelen, aan zelfverwerkelijking? Of heeft Herzog gewoon nog steeds gelijk? Ben ik nou gek?